rozpoznawanie złóż

Rozpoznawanie złóż

Rozpoznawanie złóż to termin nazywający rodzaj prowadzonych prac geologicznych mających miejsce na obszarach o wstępnie udokumentowanym istnieniu złóż kopaliny lub wody podziemnej. Najczęściej prace kończy opracowanie dokumentacji geologicznej będącej podstawą do starania się o koncesję, zgodę na zaawansowaną już eksploatację rozpoznanego w ten sposób złoża. Proces rozpoznawania złoża może być poprzedzany nawet długoterminowym poszukiwaniem złoża. Mamy tu więc 3 podstawowe terminy związane z kopalinami: poszukiwanie złóż, rozpoznawanie złóż oraz eksploatację złóż. 

Poszukiwanie i rozpoznawanie złóż

Prawo geologiczne i górnicze z 2011r. definiuje termin poszukiwania oraz rozpoznawania złoża kopaliny, określa też obowiązek pozyskiwania koncesji, zezwolenia na wykonywanie tych czynności. Pierwszym etapem złożonego procesu docierania do kopalin jest poszukiwanie złóż. Prowadzi się je m.in. poprzez badania geologiczne właściwe dla poszukiwania minerałów użytecznych. To rodzaj badań, na które składają się obserwacje oraz analiza danego obszaru, przeszłości geologicznej tego obszaru, występowania na nim objawów wskazujących o możliwej obecności użytecznych minerałów. Tę metodę stosuje się przy występowaniu: siarki, węgla, arsenu, rud żelaza czy miedzi. 

Poszukiwania geofizyczne wykorzystują również metodę polegającą na badaniach sejsmicznych 2D oraz 3D, badaniach magnetometrycznych, elektrometrycznych oraz radiometrycznych. Każda z nich umożliwia wskazanie kopalin posiadających pewne określone cechy fizyczne, takie jak: prędkość rozchodzenia się fali sejsmicznej czy właściwości magnetyczne. 

Spośród znanych i stosowanych aktualnie metod poszukiwania złóż najdroższą z nich jest metoda górnicza, polegająca na wykonywaniu wyrobisk górniczych albo otworów wiertniczych płaskich lub głębokich. To badania geologiczne oraz sejsmiczne mają dać obraz wybranego obszaru poszukiwań. 

Rozpoznawanie złóż kopalin

Rozpoznawanie złóż to grupa czynności, które wykonuje się na obszarze o wstępnie udokumentowanej obecności kopaliny. Aby uzyskać efekt tych prac, czyli stworzyć dokumentację geologiczną należy zbadać szczegółowo złoża, określić dokładnie ich obszar, wskazać kopalinę główną, o największym potencjale oraz kopaliny towarzyszące, przypisać do nich parametry wydobycia, zasoby złoża, głębokość zalegania, określić warunki wodne oraz miąższość warstwy złożowej. Dopiero wtedy etap rozpoznawania złóż może zostać sfinalizowany i operator danego obszaru może wystąpić z wnioskiem o udzielenie koncesji eksploatacyjnej. 

Koncesja na poszukiwanie i /lub rozpoznawanie złóż kopalin

Wniosek na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż może złożyć każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą. Może to być zarówno przedsiębiorca o pełnym kapitale polskim jak i zagranicznym. Wnioski o koncesję składa się do właściwego ministerstwa i to minister wyraża zgodę na poszukiwanie, wydobycie i eksploatację: węgla kamiennego, kopaliny towarzyszącej – metanu, węgla brunatnego, rud metali i pierwiastków promieniotwórczych, rud metali w stanie rodzimym, soli potasowej, kamiennej oraz potasowo-magnezowej, siarki rodzimej, kamieni szlachetnych, gipsu, anhydrytu, pierwiastków ziem rzadkich oraz gazów szlachetnych. 

Z uwagi na specyficzny charakter działalności, przedsiębiorca może wystąpić o nadanie swojemu wnioskowi klauzuli poufności, chroniącej go przed wyciekiem informacji dot. wskazanego we wniosku obszaru i zasięgu znajdujących się tam kopalin. 

Wymogi formalne i merytoryczne wniosku o poszukiwanie i rozpoznanie złóż kopalin

Wszystkie złożone w ministerstwie wnioski poddane są analizie pod kątem kompletności zbioru dokumentów oraz wiarygodności faktów wpisanych do wniosku. Organ administracji publicznej sprawdza czy dany przedsiębiorca spełnia wszystkie obligatoryjne warunki wykonywania tej sfery działalności gospodarczej, która objęta będzie koncesją. Sprawdza również czy przedsiębiorca posiada narzędzia i wystarczającą wiarygodność do wykonywania działalności regulowanej przez koncesję. 

Kolejnym kryterium regulującym koncesję jest sprawdzenie czy obszar wskazany we wniosku nie jest częścią obszaru Natura 2000 lub czy działania podjęte przez przedsiębiorcę nie będą oddziaływały na te obszary. 

Polecamy również:

Konkurencyjność rozpoznawania złóż

Po wpłynięciu do ministerstwa wniosku o poszukiwanie i rozpoznawanie złoża kopaliny, minister ma obowiązek zamieszczenia w Biuletynie Informacji Publicznej ogłoszenia o otwarciu możliwości składania wniosków o udzielenie koncesji na taką samą działalność oraz na tym samym obszarze, który pojawił się w pierwszym wniosku. Obowiązek ten wynika z przepisów o konkurencyjności postępowań. W ogłoszeniu podane są współrzędne obszaru i informacje o samym wniosku. Od momentu zamieszczenia ogłoszenia w BIP, minister nie prowadzi równolegle żadnych innych postępowań o podobnym charakterze, a te wszczęte wcześniej podlegają umorzeniu. 

Przedsiębiorca, który otrzyma koncesję musi wnieść regulowane przepisami opłaty będące mnożnikiem każdego kilometra kwadratowego przedmiotowego obszaru eksploatacji kopaliny.